اصطلاح رکود اقتصادی چیزی نیست که انسان ها تمایل داشته باشند آن را بشنوند و هر فردی که آن را می شنود اولین واکنشش به احتمال زیاد ترس است. در حقیقت بار اصطلاح رکود اقتصادی منفی است مخصوصا زمانی که به مسائلی همچون بازارهای مالی و تریدرها ربط پیدا می کند.
ولی آیا وقتی صحبت از رکود اقتصادی می شود تاثیرات منفی آن شامل بازار فارکس هم می شود؟ در زمان وقوع رکود اقتصادی آیا تریدرها کاملا نابود می شوند یا باز هم فرصت های معاملاتی خواهند داشت؟
در هر صورت وقتی کلمه رکود به گوش افراد می خورد معمولا چهره آنها در هم می رود. قرن ها است رکود اقتصادی بوده و به احتمال زیاد باز هم خواهد بود. بعد از شکل گیری همه گیری کووید در جهان بانک های بزرگ مرکزی شروع به کاهش نرخ های بهره کردند تا بلکه اقتصاد از رونق نیفتد.
سپس آرام آرام با نزدیک شدن به پایان کووید همین بانک ها شروع به افزایش نرخ های بهره کردند تا بلکه بتوانند جلوی ایجاد تورم حاصل از پول های سرگردان و زیاد را بگیرند.
حال مدتی است که کلمه رکود نقل محافل اقتصادی شده و هر تحلیلگر اقتصادی درباره آن صحبت می کند و به احتمال زیاد باز هم صحبت خواهد کرد. قرار است یکبار دیگر کارشناسان بخش فارکس دنیای ترید شما را با مفهوم رکود اقتصادی، تاثیرات آن روی بازار فارکس و دیگر نکات ارزشمند و آموزنده آشنا کنند.
رکود اقتصادی چیست؟
دیکشنری مشهور کمبریج کلمه رکود یا Recession را اینگونه معنی کرده است: دوره ای که اقتصاد یک کشور موفق نیست و وضعیت کسب و کارها بد است.
رکود اقتصادی معمولا با مولفه “کاهش موقت رشد اقتصاد” شناخته می شود که این مساله منجر به کاهش تولید و تجارت یک کشور می شود. در حقیقت اگر بخواهیم کمی فنی تر و با زبان اقتصاد آن را بیان کنیم باید بگوییم رکود اقتصادی منجر به کاهش تولید ناخالص داخلی یا همان GDP می شود.
معمولا مدت زمان رکودها شش ماه است ولی گاها مشاهده شده که این زمان طولانی تر هم شده و حتی چند سال طول نیز کشیده است. در کل بسیاری بر این باورند که رکود اقتصادی مساوی است با انقباض GDP آن هم برای دو فصل پیاپی.
آیا وجود رکود افتصادی طبیعی است؟
برای اینکه بخواهیم ببینیم رکودهای اقتصادی چقدر معمولی و متداول هستند کافی است رکودهای اقتصادی را از سال 1850 تا الان که چیزی بالغ بر 17 دهه می شود را بشماریم.
شاید تعجب کنید که از سال 1850 تا الان 33 رکود اقتصادی ایجاد شده است! این مساله بدین معنی است که فقط در 170 سال گذشته در هر ده سال، دو رکود اقتصادی وجود داشته است.
پس مشاهده می کنید که با توجه به آمار مذکور، پدیده رکود اقتصادی یک موضوع کاملا عادی و معمولی تلقی می شود.
در نتیجه این مساله بدین معنی است که بسته به اینکه شما چقدر مراقب باشید و رکود نیز چقدر شدید باشد، ممکن است یا متوجه وقوع رکود اقتصادی بشوید و یا اصلا متوجه نشوید.
یادتان باشد که رکود اقتصادی بخش مهمی از چرخه های تجاری محسوب می شوند که به طور میانگین هر هفت تا ده سال پدید می آیند.
ضمنا یادتان باشد که رکودها هیچ زمان مشخصی ندارند و در بیشتر موارد رکودی که بیشتر از صد روز طول بکشد را رکود اقتصادی و کمتر از صد روز را می توان یک اصلاح یا بازار گاوی نامید.
ولی اگر یک رکود اقتصادی بیشتر از چند ماه یا چند فصل طول بکشد اسم آن یک رکود اقتصادی است که می تواند سال ها یا حتی دهه ها به طول بینجامد.
علائم وقوع رکود اقتصادی چه هستند؟
هر زمان که قرار باشد یک رکود اقتصادی اتفاق بیفتد علائم مختلفی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. در این قسمت مقاله شما را با برخی از مهمترین این علامت ها آشنا خواهیم کرد.
در حقیقت دو تا از اندیکاتورهای مهمی که اکثر تریدرها آنها را رصد می کنند تورم و شاخص بیکاری است.
اگر تریدر بازار فارکس باشید مطلع هستید که می توانید هر دو این اندیکاتورهای اقتصادی را در تقویم های اقتصادی معتبر پیدا کنید.
مشخصه معتبر دیگری که اکثر اقتصاددانان و معامله گران به آن دقت می کنند این است که اگر یک بانک مرکزی بزرگ مثل فدرال رزرو امریکا دو فصل پیاپی نتواند به تارگت مورد نظر خود دست پیدا کند، احتمال وقوع یک رکود اقتصادی بسیار زیاد می باشد.
به زبان عامیانه اگر در کشوری زندگی می کنید که در آستانه ورود به یک رکود است یا در حال دست و پنجه نرم کردن با معضل رکود است، احتمالا می توانید از کاهش قدرت خریدتان نسبت به قبل متوجه شکل گیری رکود اقتصادی شوید.
لطفا در نظر داشته باشید که تمام رکودها جهانی نیستند و بسیاری از رکودهای اقتصادی فقط یک منطقه جغرافیایی خاص یا یک کشور را در بر می گیرد.
نکته مهم بعدی که باید به آن خوب دقت کنید این است که رکود اقتصادی یک شبه و یهویی اتفاق نمی افتد بلکه ماه ها و حتی شاید سال ها زمان می برد تا یک رکود شکل بگیرد.
به عنوان مثال سال 2019 حرف و حدیث های زیادی درباره وقوع یک رکود اقتصادی از بازارهای مالی شنیده می شد که خوشبختانه هیچ کدام از آنها به وقوع نپیوست.
پیام واضح این داستان این است که همیشه هم نمی شود به اندیکاتورهای اقتصادی مذکور اعتماد کرد!
در انتها برخی از بزرگترین علائم رکود که شامل کاهش فعالیت های اقتصادی می شود به شرح زیر است: کاهش GDP، افت درآمدهای واقعی، افزایش نرخ بیکاری، کاهش تولیدات و فروش و در یک کلام کاهش پیاپی GDP در دو فصل پشت سر هم.
علت های وقوع رکود
همینطور که تا الان متوجه شدید رکود ناشی از یک انقباض اقتصادی است که می تواند نتیجه عوامل مختلفی باشد. در ادامه برخی از مهمترین آنها را با هم بررسی خواهیم کرد.
شوک های اقتصادی
شوک های اقتصادی زمانی اتفاق می افتد که یک بحران غیرقابل پیش بینی رخ می دهد و منجر به مشکلات مالی جدی می شود. بارزترین مثال یک شوک اقتصادی، شیوع ویروس کرونا بود که باعث کاهش رشد اقتصادی در سراسر جهان شد.
کاهش درآمد و افزایش بدهی
هنگامی که درآمد یک فرد کاهش می یابد ممکن است برای جبران این کمبود به هر نوع منبع دیگر مثل استقراض و وام گرفتن متوسل شود. وقتی که این نوع بدهی ها زیاد می شود احتمال ورشکستگی و بحران های دیگر نیز وجود دارد.
شما می توانید نمونه کامل این مثال را در زمان وقوع رکود اقتصادی سال 2008 و حباب بازار مسکن مشاهده کنید.
ورشکستگی بانک ها
وقتی که عده زیادی بر این باور باشند که یک بانک در حال ورشکستگی است تمام مشتریان این بانک برای خروج سرمایه های خود از این بانک هجوم می آورند.
این مساله باعث می شود بانک مذکور ورشکست شود و در نتیجه اقتصاد کشور مربوطه را دچار آسیب کند.
در کل مسائلی همچون: کاهش تولید ناخالص داخلی، عدم اطمینان مصرف کننده، نرخ های بهره بالا، سقوط بازار سهام، ترکیدن حباب های اقتصادی و غیره می توانند باعث وقوع یک رکود اقتصادی تمام عیار شوند.
تاثیر رکود اقتصادی روی بازار فارکس
به قسمت مهم این مقاله ارزشمند یعنی تاثیرات رکود اقتصادی روی بازار فارکس رسیدیم.
در واقع رکود اقتصادی باعث می شود برخی از تریدرها مخصوصا موسسات مالی بزرگ و بانک های گردن کلفت محتاط تر از قبل عمل کنند.
البته باید خوب به خاطر بسپارید که تمام این بازیگران بزرگ صحنه های مالی به رکود اقتصادی از یک زاویه مشابه و یکسان نگاه نمی کنند.
در حقیقت برخی از آنها وقوع یک رکود اقتصادی را به عنوان هدیه و نعمتی می بینند که می توانند در آن دارایی های زیادی را در کف قیمت خریداری کرده و سپس با صبر ایوبی که دارند آن را درست در یک قیمت مناسب بفروشند.
در واقع اینها همان معامله گران بلند مدت یا سوئینگ تریدرهایی هستند که قادر خواهند بود یک پوزیشن را یک تا دو سال باز نگه دارند.
نکته مهم: دقت کنید معاملات بلند مدت کار هر کسی نیست و اصطلاحا گاو نر می خواهد و مرد کهن. به عنوان مثال تریدر روزانه ای که عادت کرده آخر شب و قبل از رفتن به رختخواب تمام معاملات خود را ببندد نمی تواند این نوع تریدها را انجام دهد.
در کل بد نیست بدانید که بازار فارکس هم در مقابل رکودهای اقتصادی مصون نیست ولی از آنجا که فارکس یک مارکت دوطرفه است اگر ارزی به دلیل مشکلات رکود در حال سقوط باشد شما می توانید آن را فروخته و ارز قوی تری را خریداری کنید.
همانطور که مطلع هستید اگر از لحاظ فاندامنتالی مثلا یورو سقوط کند شما قادر خواهید بود آن را بفروشید و به جای آن دلار امریکا را بخرید.
وقتی که رکود اقتصادی در کشوری آغاز می شود بانک مرکزی آن کشور نرخ های بهره را کاهش می دهد. نتیجتا با کاهش نرخ بهره، ارز آن کشور شروع به ضعیف تر شدن می کند. حال تریدری که دانش بنیادی قوی دارد سریعا دست به فروش این ارز می زند.
حال که از تاثیرات رکود در بازار فارکس مطلع شدید بد نیست درباره اثرات رکود اقتصادی روی دیگر بازارها نیز کمی صحبت کنیم.
تاثیر رکود اقتصادی روی بازار اوراق قرضه
از آنجا که اوراق قرضه جزو دارایی های امن محسوب می شود قیمت اوراق قرضه دولتی در زمان های رکود شروع به افزایش می کند.
به عنوان مثال در زمان رکود اقتصادی بزرگ سال 2008 قیمت اوراق قرضه دولتی چیزی در حدود 8 درصد افزایش یافت. در حقیقت با شروع رکود اقتصادی، بانک های مرکزی بزرگ نرخ های بهره را کاهش می دهند تا اقتصاد از رونق نیفتد.
از آنجا که یک رابطه منفی و معکوسی بین نرخ های بهره و قیمت اوراق قرضه وجود دارد، با کاهش نرخ های بهره قیمت اوراق قرضه افزایش پیدا می کند.
تاثیر رکود اقتصادی روی بازار سهام
به خاطر داشته باشید در زمان وقوع رکود اقتصادی بازار سهام شروع به ریزش می کند. سهام داران حرفه ای این موضوع را کاملا درک می کنند و به محض اینکه احساس کنند در شرف یک رکود قرار گرفته اند، سهام های خود را فروخته و سریعا مارکت را ترک می کنند.
دلیل این مساله هم کاملا واضح است چرا که با آغاز رکود فروش مسکن کاهش یافته، درخواست برای بیمه بیکاری افزایش می یابد و در کل اقتصاد دچار کاهش و رخوت می شود.
تاثیر رکود اقتصادی روی بازار کالا
زمانی که رکود اقتصادی به وجود می آید بازار کالا یا همان کامودیتی ها اتفاقات ضد و نقیضی را تجربه می کند.
به عنوان مثال فلزات گرانبها چیزی در حدود 35% کاهش می یابد، قیمت حامل های انرژی بالا می رود و فلزات گرانبهایی مثل طلا شروع به افزایش می کند.
آیا ترید کردن در زمان رکود عقلانی است؟
همانطور که مطلع هستید تریدرها در بازار فارکس فقط در زمان هایی که مارکت صعودی است معامله نمی کنند بلکه آنها هر وقت بازار نزولی باشد نیز ترید می کنند. یکی از بزرگترین مزایای بازار فارکس همین دوطرفه بودن آن است.
در واقع بسیاری از تریدرها سعی می کنند پس از پیدا کردن روند اصلی مارکت در همان مسیر شروع به ترید کردن کنند.
پس با توجه به مقدمه بالا، معامله گران حرفه ای بازار فارکس به وقوع یک رکود اقتصادی اهمیت چندانی نمی دهند و پس از تشخیص ارزهای ضعیف آنها را فروخته و در ازای آن یک ارز قوی تر را می خرند.
اجازه دهید با ذکر یک مثال مساله را برای شما ساده تر کنیم.
تصور کنید علی یک معامله گر روند یا همان Trend Trader است. وی پس از تشخیص روند اصلی مارکت بر اساس میانگین های متحرک متوجه می شود که روند یورو به دلار نزولی می باشد.
علی با توجه به وقوع رکود در اروپا تشخیص داده که یورو ضعیف تر خواهد شد. تنها کاری که علی باید بکند فروش یورو و خرید دلار امریکا است.
پس همینطور که مشاهده می کنید تنها کاری که شما بعد از تشخیص رکود باید انجام دهید پیدا کردن روند موجود مارکت است؛ آیا روند فعلی صعودی است یا نزولی و یا خنثی؟
شما در زمان های رکود در تمامی این مارکت ها می توانید ترید کنید.
تنها مشکلی که در زمان های رکود ممکن است برای برخی ارزها (منظور ارزهای غیر ماژور است) به وجود آید، عدم نقدینگی کافی است که این مساله هم با دنبال کردن جلسات بانک مرکزی ارز مربوطه و تزریق پول به مارکت سریعا مرتفع می شود.
نظرات کاربران