- نظریه Black Swan
اولین بار این مفهوم در سال 2007 توسط نسیم نیکلاس طالب، استاد بازارهای مالی و معاملهگر وال استریت در کتاب قوی سیاه مطرح شد. او وقوع جنگ جهانی اول، فروپاشی شوروی و حمله 11 سپتامبر 2001 در ایالات متحده در جزو رخدادهای قوی سیاه دستهبندی کرده است. قوی سیاه به وضعیتی گفته میشود که غیر قابل پیش بینی و غیر منتظره باشد. مفهوم نظریه قوی سیاه به این صورت است که جهان به شدت تحت تأثیر رویدادهای نادری قرار میگیرد که پیشبینی آنها دشوار است. ما میتوانیم این پدیده را به بازارهای مالی همچون کریپتو بسط دهیم و از این پدیده در این بازار استفاده کنیم.
قوی سیاه استعارهای از پیامدهایی است که دیدن آنها شگفتانگیز و بسیار نادر است و چون کسی به طور معمول انتظار وقوع آنها را ندارد، وقتی اتفاق میافتند برخی از مردم برای توجیه علت وقوع این پدیدهها گاهاً به استدلالهای عجیب و غیرعقلانی و یا حتی خرافات روی میآورند.
در فرهنگ غرب، قوی سپید مظهر پاکی است و چون هیچ یک از مردم در غرب قوی سیاه ندیده بودند، قوی سیاه را مظهر شر و پلیدی میدانستند. با کشف قاره استرالیا، مهاجرانی که به این سرزمین وارد شدند، در کمال تعجب قوی سیاه را در آنجا دیدند. آنها به مرور این قو را با خود به اروپا بردند و به مرور تصور شر بودن قوی سیاه در بین مردم رنگ باخت.
ویژگیهای اصلی Black Swan در بازار
قوی سیاه یک پدیده غیر قابل پیشبینی و فراتر از ذهن انسان است که معمولاً از یک موقعیت انتظار نمیرود و پیامدهای شدیدی در پی آن وجود دارد. با توجه به اینکه خود نسیم طالب که یک معاملهگر بازارهای مالی است، توانست ویژگیهای بیان شدهی این پدیده را نسبت به بازارهای مالی هم بسط دهد. از نظر او سه ویژگی اصلی این پدیده عبارتند از:
- پدیده قوی سیاه غیر قابل پیش بینی است
- این پدیده پیامدهای گستردهای میتواند داشته باشد
- پس از اتفاق افتادن این پدیده، اکثر مردم ادعا میکنند که این پدیده قابل توضیح و پیش بینی بوده است
مثالهایی از رویدادهای قوی سیاه (Black Swan)
یکی از نمونههای معروف از الگوی قوی سیاه در سال ۲۰۰۸ در زیمباوه اتفاق افتاد. در این سال نرخ تورم کل در زیمباوه به بیشتر از ۷۹٫۵ درصد رسید و به عنوان فاجعهبارترین تورم در قرن بیست، رکورد شکنی کرد. از دیگر نمونهها در همین سال میتوان به سقوط مالی بازار مسکن در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که با وسعت بسیار زیادی که داشت تنها افراد کمی وقوع آن را پیش بینی کرده بودند.
یکی از جدیدترین، رویدادهای قوی سیاه، ویروس کرونا یا کووید-۱۹ است. در حال حاضر دنیای اقتصاد در سراسر دنیا در حال بازسازی و بهبود شرایط مالی ناشی از آسیبهای اقتصادی دوران بیماری کرونا و قرنطینه است. خیلی از کشورهای جهان مثل ترکیه که اقتصادشان بر مبنای گردشگری تعریف شده بود هنوز نتوانستهاند خود را به خوبی بازیابی کنند. از دیگر نمونههای قوی سیاه در دنیای کریپتو میتوان به به ورشکستگی صرافی بزرگ FTX و سقوط استیبل کوین لونا، ورشکستگی 3AC، ورشکستگی Blockfi اشاره کرد.
استراتژیهای مقابله با Black Swan
در هیچ مکتب اقتصادی ذکر نشده است که سرمایهگذاری بدون ریسک است. در دنیای امروز در صورتی که بخواهید در شرکت یا هر شغلی سرمایه گذاری کنید، باید بتوانید ریسکهای آن را مدیریت کنید ولی نمیتوانید از تمامی ریسکها قبل از اتفاق افتادن با خبر شوید. برای مثال اگر شما قصد فعالیت به عنوان راننده اسنپ را داشته باشید باید در ابتدا خودرویی تهیه کنید و مشغول فعالیت شوید. شما نمیتوانید افزایش قیمت اقلام مصرفی خودرو مثل روغن یا بنزین و یا لاستیک را پیش بینی کنید. یا حتی در هنگام رانندگی نمیتوانید پیش بینی کنید که خودرویی قطعاً به شما برخورد نمیکند. پس میتوان گفت برای شروع هر کسب و کاری ریسکهایی وجود دارد که شما باید با چشم باز از آنها با خبر باشید و آنها را مدیریت کنید. به عنوان مثال در بازارهای مالی بهتر است تمام پول خود در یک بازار سرمایه گذاری نکنید. میتوانید بخشی از سرمایه خود را به خرید طلا، سرمایهگذاری در بورس، مسکن و … اختصاص دهید و در صورتی که رویداد قوی سیاهی مثل ریزش سنگین سال 99 در بورس اتفاق افتاد، بتوانید از سایر بازارها مثل طلا و مسکن سود خوبی به دست آورید.
نظرات کاربران